چگونه اثبات میکنید قرآن کلام خدا است؟
بیگمان قرآن کلامی است که از سوی خداوند بر پیامبر اکرم(ص) وحی و الهام شده است. در اثبات نزول قرآن از سوى خداوند چند روش قابل تصور است که در ذیل به فهرست اجمالى آن شیوهها اشاره مىشود.
بسم الله الرحمن الرحیم
شیوه اول: در این روش، از سخنان معصومان (ع) استفاده مىشود؛ یعنى روایاتى قطعى از شخص رسول اکرم (ص)، یا یکى از امامان معصوم (ع) وجود دارد که فرمودهاند: قرآن از طرف خداوند است. این سخن اگر چه با توجه به معجزات آن بزرگواران و با عنایت به معجزات دیگر رسول گرامى اسلام (ص) که مقام الاهی آنها را ثابت مىکند و با در نظر گرفتن معصوم بودن آنان از هرگونه خطاى عمدى یا سهوى (چه در کردار و چه در گفتار)- که خود ادلهاى متقن دارد و در جاى خود بحث خواهد شد - سخنى مقبول و قابل اثبات است، ولى این شیوه روش اصولى و اساسى و راهى آسان و به دور از پیچ و خم تأملات فراوان نیست؛ زیرا اولاً: خود پیامبر (ص) براى اثبات نبوت خویش، قرآن را به عنوان معجزه معرفى کرده است. ثانیاً: هیچ کدام از معجزات دیگر ایشان و نیز معجزات امامان معصوم (ع) جز قرآن باقى نمانده است، گر چه به تواتر قطعى و ادلّه متقن و غیر قابل تردید، به اثبات رسیده باشد. افزون بر این، چنین استدلالى نقلى است و با آنچه در این جا مورد نظر است و معیار اصلى کلامى بودن این گونه مسائل به حساب مىآید، سازگارى ندارد. معیار مسائل کلامى عقلى بودن آنها است.
بنابراین، در استفاده از این شیوه براى اثبات وحیانى بودن قرآن، باید دقت نظر بیشترى مبذول داشت و در حل اشکالاتى که به این روش مىشود، دقت نمود
شیوه دوم: در این شیوه براى اثبات وحیانى بودن قرآن، از خود قرآن استفاده مىشود. خداوند بارها قرآن را از جانب خود معرفى کرده و فرموده است: "انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون" [1] ، و "و انزل الفرقان" [2] ،و "نزل الکتاب" [3] و "لو انزلنا هذا القرآن..." [4] . با توجه به این آیات قرآن تصریح دارد که از ناحیه خدا نازل گشته است.
در نگاه ابتدایى این دلیل با همین تقریرى که ارائه شد، یک دلیل دورى است؛ زیرا هنوز وحیانى بودن قرآن و حجیت آن ثابت نگشته، تا بتوانیم به آن تمسک جوییم و آن را مقدمه استدلال قرار دهیم. اما در یک نگاه دقیقتر مىتوان به خود آیات قرآن براى اثبات وحیانى بودن آن تمسک جست.
شایان ذکر است که آیات تحدى [5] ؛ مانند: "و ان کنتم فى ریب مما نزلنا على عبدنا فأتوا بسورة من مثله" [6] ، یا آیات دیگرى نظیر: "لو کان من عند غیر الله لوجدوا فیه اختلافاً کثیرا"ً [7] ، ناظر به نزول قرآن از ناحیه خدا و سند قطعى بر این مطلب است، لکن چون این گونه آیات در واقع به اعجاز قرآن نظر دارد، دلیلى نقلى و قرآنى محسوب نمىشود، بلکه دلیلى عقلى و بیرونى است که در خود قرآن نیز از آن استفاده شده است. در حقیقت همان روش سوم را پیش پاى اندیشمندان گذارده و استدلالى کاملا عقلى را براى هدایت عقول فرا روى حقیقتجویان قرار داده است.
شیوه سوم: این روش اثبات مطلب از طریق اثبات اعجاز قرآن است. در این شیوه که معمولترین روشها است ویژگىهایى که در خود قرآن است و کاشف از الاهی بودن آن است، بررسى مىشود. [8] [9]
منابع جهت مطالعه بیشتر:
هادوى تهرانى، مهدى، مبانى کلامى اجتهاد، مؤسسه فرهنگى خانه
خرد، قم، چاپ اول، 1377.
این الهام نیز گاهی با وساطت جبرئیل امین صورت میگرفته است.:
بنابر این، اگر قرآن را کلام جبرئیل یا فرشته دیگر
بدانیم منافات با الاهی بودن قرآن ندارد؛ زیرا جبرئیل و فرشتگان الاهی واسطههای
فیض خداوند هستند و استقلال وجودی ندارند. به بیان دیگر، خدایی که با دلایل عقلی،
منشأ کل خیر است، نمیتواند در برابر انحراف واسطهها از فرمان او و یا ایجاد یک
نظام جدید توسط آنان واکنش نشان ندهد. بر این اساس، اگر مقام مادون بتواند این
مقدار تصرف داشته و مقام مافوق – علیرغم نارضایتی - واکنشی نشان ندهد، باید گفت
که او منشأ خیر نیست.
چنانکه این فرض نیز معقول نیست که بگویید ممکن
است قرآن کلام شیاطین و نیروهای شر باشد. سادهترین دلیل نامعقول بودن این فرض این
است که سراسر قرآن دعوت به خیر و خوبی و مبارزه با شیطان و شر است؛ بنابر این
چگونه میتواند از سوی نیروهای شر القاء گردد.
[1] . حجر، 9. "بى تردید، ما این قرآن را به تدریج نازل کردهایم، و قطعاً نگهبان آن خواهیم بود". ذکر در این جا به قرآن تفسیر شده است.
[2] . آل عمران، 4. "و فرقان را نازل کرد".
[3] . بقره، 176 و اعراف، 196. "کتاب را نازل کرده است". مراد از کتاب، همان کتاب مقدس آسمانى اسلام، یعنى قرآن، است چه این که پیشتر، تورات و انجیل نازل شده بود.
[4] . حشر، 21. "اگر این قرآن را فرو مىفرستادم".
[5] آیات تحدى، آیاتى است که خداوند در آنها منکران را به مبارزه طلبیده است.
[6] . بقره، 23. "و اگر در آنچه بر بنده خود نازل کردهایم شک دارید، پس سورهاى مانند آن بیاورید".
[7] . نساء، 82. اگر از جانب غیر خدا بود قطعاً در آن اختلاف بسیارى مىیافتید.
[8] ر. ک : نمایه: اعجاز قرآن، سؤال 70 (سایت: 311).
[9] . هادوى تهرانى، مهدى، مبانى کلامى اجتهاد، ص 47 - 46.
تنظیم:م.معرف
islamquest.net/fa/archive/question/fa308منبع:
http://islamquest.net/fa/archive/question/fa35939
برگرفته از stepsinislam.mihanblog.com
اگه واسه تبادل لینک موافقید خبرم کنید!
موفق باشید یا علی!!